خبرگزاری میزان: زندان‌ها از ابتدا با هدف نگهداری و مجازات مجرمین از طریق سلب آزادی در نظام کیفری ایران در طول تاریخ وجود داشته است. با این حال با رویکردهای اخیر در زندان‌های کشور که مبتنی بر مدیریت علمی و شاخصه‌های اصلاحی است تلاش شده که زندان نه تنها محل نگهداری از مجرمین بلکه مکانی برای اصلاح و تربیت مددجویان و در نهایت بازپروری اجتماعی آنان باشد.

بنابر این نگاه، اصلاح و تربیت مددجو با استفاده از تقویت مهارت‌های فردی و پرورش استعدادهای آنان و آماده ساختن مددجویان برای زندگی اجتماعی جدید هدف و کارکرد اصلی زندان محسوب می‌شود.

تقویت مهارهای فنی و حرفه‌ای در جهت ایجاد اشتغال و بازپروری زندان برای ورود به جامع همواره از دغدغه‌های قوه قضاییه بوده است و در همین راستا در سال‌های اخیر تلاش شده همزمان با حضور افراد در زندان برای آنان مهارت یا حرفه‌ای تخصصی در نظر گرفته شود تا علاوه بر پر شدن اوقات فراغت مددجویان زمینه برای اشتغال آنان در دوران پسا حبس فراهم شود.

تربیت نیروی کار در زندان‌ها با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای

بر اساس اعلام سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور به تازگی و به منظور بازنگری در نظام حرفه آموزی و با هدف کارآمدی و نیازهای واقعی بازار کسب و کار، نیاز سنجی آموزشی زندانیان تهیه و جهت اجرا به سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور ارسال شده است.

در آیین نامه اخیر التصویب سازمان زندان‌ها (موضوع تبصره ۵ ماده ۸۰) به منظور ترغیب و تشویق زندانیان جهت مشارکت فعال در برنامه‌های حرفه آموزی و اشتغال، ساختاری پیش بینی شده بود که نیازمند طراحی داشت، بر این اساس دستورالعمل «نحوه محاسبه و اعمال امتیاز رفاهی و نمره اعتباری براساس پرونده رفتاری زندانیان»؛ تدوین و جهت اجرا به ادارات کل زندان‌های کشور ابلاغ شد تا زندانیان فعال در برنامه‌های اصلاحی و تربیتی از ارفاقات قانونی نظیر مرخصی ملاقات ویژه، آزادی مشروط، نظام نیمه آزادی و ... بهره‌مند شوند. هم اکنون نیز سامانه نرم افزاری هوشمند و پویا در این رابطه در دست طراحی و تدوین است.

راه اندازی کسب و کار و توسعه اشتغال برای زندانیان هدف اصلی سازمان زندان‌ها

غلامعلی محمدی رئیس سازمان زندان‌ها ۴ آذرماه سال جاری در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: رکن اصلی فرآیند اصلاح مجرمان در زندان‌ها فرایند توسعه اشتغال در زندان‌هاست که باید مورد توجه ویژه قرار بگیرد. راه اندازی کسب و کار و توسعه اشتغال برای زندانیان هدف اصلی سازمان و بنیاد تعاون زندانیان به عنوان بازوان توانمند سازمان در اشتغال است تا زندانیان بتوانند فن و حرفه‌ای را فرا گرفته و بعد از سپری کردن دوره محکومیت خود به جامعه بازگردند و از آموزش‌ها و اشتغال در زندان برای ادامه زندگی خود و خانواده‌های خود بهره ببرند در واقع افق آینده زندانیان بعد رهایی از زندان با فراگیری این مشاغل روشن می‌شود.

۳۴ درصد محکومان در شش ماهه نخست سال تحت پوشش دوره‌های حرفه آموزی قرار گرفتند

وی افزود: تعداد ۵۷ هزار و ۶۵۶ نفر از زندانیان یعنی حدود ۳۴ درصد محکومان در شش ماهه اخیر تحت پوشش دوره‌های حرفه آموزی قرار گرفتند که ٦٤ درصد پس از قبولی در آزمون موفق به کسب گواهینامه مهارت شدند. بطور میانگین حدود نود ساعت دوره حرفه آموزی برگزار شده است. کلیه گواهینامه‌های مهارت صادره به زندانیان قبول شده در آزمون پایان دوره، بدون درج عبارت زندان صادر می‌شود.

برگزاری بیش از ۱۵۰ دوره مهارت شغلی در زندان‌های کشور

محمدی بیان کرد: در اجرای تفاهم نامه‌های همکاری با سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی و سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی در ٤ خوشه صنعت، خدمات، کشاورزی و فرهنگ و هنر و بیش از ۱۵۰ مهارت شغلی در زندان‌های کشور برای زندانیان دوره‌های حرفه آموزی برگزار می‌شود برای دومین سال متوالی در طول شکل گیری سازمان زندان‌ها و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، در هفته قوه قضاییه و هفته ملی مهارت سال ۱٤۰۲؛ مسابقات مهارت زندانیان در دو سطح شهرستانی و استانی در بین ۷،۰۵۳ نفر از زندانیان آموزش دیده در ۸ رشته پرتقاضا با حضور داوران و آزمونگران مراکز فنی و حرفه‌ای در ۱۹۰ زندان کشور برگزار شد.

بر پایه این گزارش تعداد زندانیان شاغل در زندان‌های کشور ٣٦ هزار و ٣٤١ نفر است و آمار زندانیان شاغل نسبت به ابتدای سال ۹۰۰۰ نفر افزایش داشته است.

هر اندرزگاه یک کارگاه تولیدی و اشتغالزایی

محمد جوادی مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان آذربایجان شرقی در تشریح وضعیت اشتغال در زندان‌های این استان و در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: به استناد ماده ۱۷۴ آیین نامه اجرایی سازمان زندان‌ها و اداره کل زندان‌های استان در حوزه اشتغال و حرفه آموزی با استفاده از ظرفیت‌های درون و برون سازمانی، کارآفرینان، تولید کنندگان بخش خصوصی و صنایع با هدف تبدیل هر اندرزگاه به یک کارگاه تولیدی و اشتغالزایی اقدامات اساسی و زیربنایی برای توسعه کمی و کیفی اشتغال زندان‌های استان انجام شده است.

وی افزود: به منظور توسعه نظام حرفه آموزی با رویکرد توانمندسازی مهارت‌های شغلی و اشتغال زندانیان با محوریت توسعه کسب و کارهای خرد و خانگی مبتنی بر قابلیت‌های فردی مددجویان و برقراری ارتباط حداکثری میان حرفه فعالیت آن‌ها با تقاضای بازار کار خارج از زندان‌ها آموزش‌های مختلفی به زندانیان داده می‌شود.

جوادی تصریح کرد: همچنین در راستای توسعه برنامه‌های بازسازگاری کاهش آسیب‌های حبس، کمک به رفع نیازهای مادی و معنوی محکومان و خانواده آنان، خوداشتغال و خودکفایی، پایدارسازی شغلی زندانیان با فراهم سازی امکان فعالیت کارآفرینان اجتماعی و تولیدکنندگان و نهادهای مردمی و مجریان اشتغال (بنیاد تعاون زندانیان و انجمن حمایت از زندانیان در سطح شهرستان ها) در ایجاد و توسعه کارگاه‌های تولیدی و اشتغالزایی و خدماتی در داخل و خارج از زندان به منظور اصلاح و تربیت مجرمان و ترمیم روابط اجتماعی سالم زندانیان با طراحی نظام ارفاقات قانونی و مکانیسم‌های انگیزشی، امکان اشتغال محکومین استان در موسسه‌هایی که متقاضی اشتغال هستند فراهم شده است.

اشتغال زندانیان آذربایجان شرقی در ۱۶۷ واحد تولیدی و صنعتی داخل و خارج از زندان

وی در تشریح انواع اشتغال مولد در سطح زندان‌های استان، گفت: درحوزه اشتغال کارگاهی داخل زندان ۷۷ واحد تولیدی و در زمینه اشتغال اعزام به کار خارج از زندان ۹۰ واحد تولیدی برای مددجویان رای باز و نیمه باز اشتغال ایجاد کرده‌اند. همچنین اشتغال نشسته در زندان‌های استان با محوریت صنایع دستی شاخصی بومی است.

مدیرکل زندان‌های استان آذربایجان شرقی با بیان اینکه وضعیت اشتغال زندانیان استان در وضعیت مطلوبی است، تاکید کرد: اداره کل زندان‌های استان آذربایجان شرقی از حیث ایجاد اشتغال برای مددجویان جزء ۵ استان موفق در سطح کشور است.

اشتغال ۲ هزار و ۵۵۷ نفر از مددجویان استان آذربایجان شرقی

وی در ادامه از اشتغال ۲ هزار و ۵۵۷ نفر از مددجویان استان خبر داد و بیان کرد: در حال حاضر از این تعداد ۲ هزار و ۴۷۰ نفر مرد و ۸۷ نفر زن هستند.

جوادی یادآور شد: از این تعداد مددجو ۱۷۸ نفر به صورت اشتغال نشسته، هزار و ۱۰۰ نفر اعزام به کار و هزار و ۲۷۴ نفر به صورت کارگاهی در زندان‌های استان مشغول به کار هستند.

انعقاد قرار داد تامین نیروی کار با بیش از ۹۰ واحد تولیدی

وی همچنین گفت: در اجرای برنامه اولویت سوم ابلاغی از سوی ریاست سازمان زندان‌های کشور مبنی بر توسعه کمی و کیفی اشتغال زندانیان با رویکرد توانمندسازی، اشتغال تولید محور و رشد کلی اشتغال مولد (زندانیان واحد شرایط اشتغال) با بیش از ۹۰ واحد تولیدی، صنعتی و خدماتی قرار داد تامین نیروی کار زندانی مطابق دستورالعمل نحوه پرداخت دستمزد زندانیان شاغل در سال ۱۴۰۲ قرارداد منعقد شده است.

۷۷ واحد تولیدی و کارگاهی در داخل زندان‌های آذربایجان شرقی فعال هستند

مدیرکل زندان‌های استان آذربایجان شرقی از وجود ۷۷ واحد تولیدی و کارگاهی در داخل زندان‌های استان خبر داد و خاطر نشان کرد: کارگاه فرش، کفش و کفاشی، کیف دوزی، صنایع فلزی و آهنگری، خیاطی، بسته بندی، مونتای کاری، تولیدی ماکروفر، مونتاژ موتور سیکیلت در زندان مراغه و مونتاژ انواع دوچرخه در سوله خسروشهر، صنایع دستی بومی، صنایع چوب، خبازی، آشپزی، شیرینی پزی، بسته بندی میوه، مونتاژ انواع محافظ برق یخچال و فتوسل، تاسیسات و خشک شویی از مهمترین کارگاه‌های دایر در زندان‌های استان هستند. سطح دستمزدهای پرداختی به مددجویان با توجه به تناسب درجه مهارت و کاردانی هر یک از آنان، میزان و نوع کاری که انجام می‌دهند با ایام کارکردشان محاسبه می‌شود.

وی همچنین تعاونی مسافربری، اتوبوس رانی BRT، جهان صنعت اشراق، صنایع غذایی شیرزاد، باربری اقتصاد بار، شرکت رایکا کار فرتاک، رنگ کاری درب نادون، سرین نخل شمس، شرکت ایرانیان خواب، کارگاه چرم دوزی صاشا مدرن، پارک آبی هلیا، کارواش، شرکت شیرینی لذیذ، کارواش لوکس، شرکت رادیاتور آذیانار، کارگاه نجاری امجد، شرکت تاسیساتی سورن، شرکت رضوان سیر، شرکت آذردیاموند، مهام پلاست، تالار پذیرایی ساوالان، شرکت لنوگوال، کفش پای آرا، کفش نوبل، غذای تام لذت، صنایع چوبی صدرا، شومینه بیستون، شرکت ایمن موتور، آلومینیوم امجدپور، بنا آخر نیان نویاد، تراشکاری، و باطری سازی را از مهمترین مراکز و شرکت‌های طف قرارداد در زمینه اشتغال اعزام به کار زندانیان استان برشمرد.

جوادی با اشاره به اینکه بیشتر مشاغل در زندان‌های استان تولید محور هستند، اظهار کرد: برنامه‌های اشتغالزایی در زندان‌های استان با رویکرد توانمندسازی وارتقاء مهارت شغلی با محوریت مشاغل خرد ومزیت دار در جهت پایدارسازی اجتماعی و کاهش ورود افراد به زندان انجام می‌گیرد.

برگزاری دوره‌های آموزشی استاندارد با هدف مهارت آموزی به مددجویان

وی ادامه داد: مهارت آموزی به زندانیان استان آذربایجان شرقی در قالب دوره‌های آموزشی استاندارد و در کلاس‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای به صورت نظری و عملی توسط اساتید مجرب فنی حرفه ای، صنایع دستی و. انجام و در برخی رشته‌ها نیز در کارگاه‌های اشتغال زندان‌ها بصورت استاد - شاگردی در محیط کار واقعی برگزار می‌شود. این دوره‌های آموزش در ۵ گروه تخصصی و اصلی شامل خدمات صنعتی، صنایع ساختمانی و عمرانی، کشاورزی و دامداری، صنایع دستی و هنری و خدمات عمومی برگزار می‌شود.

برگزاری بیش از ۳۳۰ عنوان رشته و دوره‌های آموزش مهارتی در زندان‌های آذربایجان شرقی

مدیرکل زندان‌های آذربایجان شرقی تاکید کرد: در ۱۰ ماهه اول سال جاری در بیش از ۳۳۰ عنوان رشته و دوره‌های آموزش مهارتی از قبیل جوشکاری، رایانه، سیم کشی ساختمان، اتومکانیک، برق خودرو، نقاشی خودرو، خیاطی زنانه و مردانه، آرایشگری و پیرایشگری، آرماتوربندی، باغداری، مبارزه با آفات گیاهان، هرس درختان، پرورش دام و طیور سبک و سنگین و ... با همکاری سازمان آموزش فنی و حرفه ای، سازمان جهاد کشاورزی، سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه ای، سازمان صنعت، معدن و تجارت و اتحادیه‌ها و دانشگاه تبریز و دانشگاه هنر اسلامی و کانون کارآفرینان استان و سایر برگزار شده است.

ایجاد فرصت‌های شغلی چه تاثیری در بازپروری و باز اجتماعی شدن زندانیان دارد؟

جوادی عنوان کرد: نظر به تکالیف سازمان زندان‌ها و به استناد آیین نامه اجرایی سازمان در راستای توانمندسازی و مهارت آموزی زندانیان بر اساس نیازسنجی آغازین در حین ورود به زندان با هدف توانمندسازی مهارت‌ها و ارتقای مهارت‌های کسب و کار و آمادگی گروه هدف جهت ورود به بازار کار با نگرش تبدیل چرخه جرم به چرخه اشتغال تولید محور، باز اجتماعی شدن، غنی سازی اوقات فراغت، پرورش استعدادهای پیشگیری از تکرار جرم، استقلال مادی و معنوی، کسب روزی حلال، کمک به معیشیت خانواده، ایجاد عزت نفس، بازگشت آبرومندانه زندانیان به جامعه و کاهش نرخ بازگشت مجدد به چرخه جرم در جامعه با ایجاد فرصت‌های شغلی از طریق برگزاری کلاس‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای و مهارتی برای زندانیان متناسب با بازار کار در دستور کار سازمان زندان‌ها قرار دارد.

وی هچنین گفت: همچنین بانک‌ها و صندوق‌های تامین مالی به منظور اعطای تسهیلات قرض الحسنه تبصره دار در راستای پایدارسازی شغلی و حمایت از زندانیان مهارت آموخته در دوران حبس جهت دستیابی به کسب و کار و اشتغال مولد پایدار با اداره کل زندان‌های استان همکاری دارند.

نحوه پرداخت دستمزد به مددجویان

جوادی در رابطه با نحوه پردخت دستمزد به زندانیان استان تصریح کرد: ۵۰ درصد از دستمزد مددجویان شاغل به حساب بانکی سرپرست موقت عائله تحت تکلف محکوم، ۲۵ درصد به حساب خود محکوم (این مبلغ پس از آزادی محکوم به حساب او واریز می‌شود)، ۲۰ درصد به حساب خود محکوم شاغل برای مخارج ضروری دوران تحمل حبس و ۵ درصد به جبران خسارت و حوادث ناشی از کار بر اساس قرار داد به حساب مجریان اشتغال و کارفرمایان بخش خصوصی واریز می‌شود.

وی افزود: تبدیل سیاست‌های اصلاحی و تربیتی و همچنین فراهم کردن مشوق‌های لازم با هدف مهارت آموزی منجر به ایجاد اشتغال مولد برای زندانیان آزاد شده و رفع موانع تولید و اشتغال و اعطای تسهیلات به صورت قرض الحسنه برای کارآفرینانی که نسبت به ایجاد اشتغال و خودکفایی سرمایه گذاری و مشارکت می‌کنند و نیز کارآفرینی که در راه اندازی کسب وکارهای خرد و مزیت دار موفق باشند اعطای تسهیلات تبصره دار برای هر فرد زندانی آزاد شده تا با رعایت ضوابط و مقررات و عاری از انحصار و در راستای صیانت از حقوق زندانیان حین حبس و آزاد شده و خانواده آنان از طریق مرکز خدمات اجتماعی و مراقبت بعد از خروج زندانیان با نگرش تبدیل چرخه جرم به چرخه اشتغال و تولید در استان انجام می‌گیرد.

پرداخت ۴۶ میلیارد تومان دستمزد به مددجویان استان آذربایجان شرقی

مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان آذربایجان شرقی تاکید کرد: به طور متوسط میزان دستمزد پرداختی به زندانیان از طریق مجریان اشتغال (انجمن حمایت از زندانیان و بنیاد تعاون زندانیان استان) در ۹ ماهه سال جاری حدود ۴۶ میلیارد تومان بوده است که نقش مهمی در تحکیم بنیان خانواده و عدم بازگشت مجدد آن‌ها به زندان داشته است.

رشد ۳۰ درصدی پرداخت دستمزد به زندانیان در استان آذربایجان شرقی

وی اضافه کرد: با پیگیری و تقویت تفاهم با تولیدکنندگان موفق و کارآفرینان اجتماعی دستمزد پرداختی به زندانیان در سال ۱۴۰۲ بیش از ۳۰ درصد رشد داشته است.

جوادی تصریح کرد: بر اساس ماده ۱۷۵ آیین نامه اجرایی سازمان به منظور اعلام ظرفیت ها، توانایی‌ها و امکانات کسب وکار در داخل و خارج زندان‌ها راه اندازی مرکز کارآفرینی زندان‌ها در بستر اینترنت با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور در حال آماده شدن است، ولی مجریان اشتغال از جمله بنیاد تعاون زندانیان از طریق ایجاد فروشگاه عرضه مستقیم تولیدات و صنایع دستی زندانیان و زنجیره تامین، زنجیره تولید و عرضه تولیدات زندانیان از طریق فروشگاه‌های حامی با برند (حامی) و حضور موثر در نمایشگاه‌های منطقه‌ای و کشوری اقدامات موثری انجام داده است. ضمناً مبالغ حاصل از خرید و فروش محصولات صنایع دستی زندانیان در داخل زندان‌ها از طریق دستگاه پرداخت الکترونیکی فروشگاه بدون کسر کارمزد عیناً به حساب زندانی واریز می‌شود.

وی یادآور شد: اتفاقی که در سال های اخیر روند بسیار خوبی در زندان‌های کشور داشته توسعه اشتغال و حرفه‌آموزی و برنامه‌های اصلاحی وتربیتی در سطح زندان‌هاست که رشد خوبی داشته و به طبع آن تحولات اساسی در داخل زندان‌ها رقم خورده است که این مهم نتیجه توجه ویژه ریاست قوه قضاییه و سایر مسؤلین عالی این قوه به نقش جایگاه اصلاح وتربیت در برنامه های تحولی قوه قضاییه است. همچنین توجه ویژه ریاست سازمان زندان‌های کشور در تعیین اولویت‌ها و ابلاغ آن مبنی بر توسعه اشتغال منجر به تحولات خوبی در سطح زندان‌های کشور شد.

مدیر کل زندانهای استان در ادامه ضمن قدردانی ازمسئولین قضایی استان گفت: با حمایت‌های ویژه رئیس کل دادگستری و دادستان مرکز استان آذربایجان شرقی و نقش اساسی آن‌ها در امر اشتغال زندانیان و جلساتی که با صاحبان صنایع و شهرک های صنعتی برگزار کردند زمینه‌های توسعه اشتغال را در زندان‌های استان فراهم کردند.

بر پایه این گزارش هرچه به اشتغالزایی و تقویت مهارهای شغلی زندانیان توجه شود آمار اشتغال در کشور نیز افزایش می‌یابد.

با توجه به اینکه بسیاری از زندانیان فی نفسه مجرم نیستند و گاهی به دلیل جرایم مالی وارد زندان می‌شود هدف گذاری برای ورود آنان به چرخه اشتغال و حتی کارآفرینی می‌تواند اثرات مثبتی را در بازاجتماعی شدن محکومان ایجاد کند. چه اینکه بسیاری از زندانیان پس از آزادی به وسیله مهارت‌هایی که در دوران حبس کسب کرده‌اند توانسته اند وارد بازار کار شوند و علاوه بر تامین درآمد پایدار برای خود برای بسیاری از افراد دیگر نیز شغل ایجاد کنند.

اتفاقی که در سال‌های اخیر روند بسیار خوبی را در زندان‌های کشور داشته و توانسته است بخشی از اهداف سند تحول و تعالی قوه قضایی محقق کند.

https://www.mizanonline.ir/00Jxfh

انتهای خبر/